Jak rozpoznaje się CChN? Badania przesiewowe i diagnostyczne [2, 3]

Uszkodzenie nerek u pacjentów z cukrzycą może, lecz nie musi być związane z CChN? Uszkodzenie nerek u pacjentów z cukrzycą może być spowodowane innymi czynnikami, a nie bezpośrednio CChN.

 

Przy braku potwierdzonej diagnozy ocena pacjentów z cukrzycą i uszkodzeniem nerek powinna obejmować ustalenie możliwych przyczyn tego stanu. Diabetyków należy co roku poddawać badaniom w kierunku uszkodzenia nerek.

 

Badania przesiewowe powinny się rozpocząć 5 lat po rozpoznaniu u pacjenta cukrzycy typu 1 oraz natychmiast po rozpoznaniu cukrzycy typu 2.

 

Badania przesiewowe powinny obejmować następujące oceny:

  Badania moczu
Badania moczu na obecność białka (albuminy)

Uszkodzenie struktur nerek odpowiedzialnych za filtrację może doprowadzić do przedostawania się białka do moczu. Oznaczanie ilości białka w moczu może być dobrym badaniem przesiewowym pozwalającym ocenić kondycję nerek oraz występowanie u pacjentów z cukrzycą CChN.

Umiarkowany wzrost poziomu albuminy (która jest jednym z najczęściej występujących białek we krwi) w moczu określa się mianem „mikroalbuminurii”. Jest on kojarzony z łagodnym uszkodzeniem nerek oraz podwyższonym ryzykiem cięższych uszkodzeń. „Makroalbuminuria”, czyli większy wzrost stężenia albuminy w moczu, ma związek z poważniejszym uszkodzeniem nerek, postępującą utratą ich funkcji oraz dużym ryzykiem niewydolności tego narządu.

Wskaźnik albumina/kreatynina (ACR)

Jest to ocena stosunku albuminy do kreatyniny w wybiórczej próbce moczu. 

Może wykazać obecność mikroalbuminurii (ACR na poziomie 30–300 mg/g) lub makroalbuminurii (ACR >300 mg/g).

No filter results

  Badania krwi
Szacunkowy wskaźnik przesączania kłębuszkowego (eGFR)

Na podstawie danych dotyczących stężenia kreatyniny we krwi, a także wieku, masy ciała oraz płci, lekarz oblicza dla pacjenta wskaźnik eGFR. 

Jest to najlepsze dostępne badanie wykorzystywane do oszacowania czynności nerek i określenia stadium choroby. Pozwala także monitorować progresję choroby i odpowiednio zaplanować leczenie. 

Warto pamiętać, że im wcześniej zostanie zdiagnozowana PChN, tym większe prawdopodobieństwo spowolnienia lub powstrzymania jej rozwoju.

Wartość wskaźnika eGFR maleje wraz z postępem choroby: niższa wartość wskaźnika eGFR oznacza, że uszkodzenie nerek jest poważniejsze, a ich czynność bardziej upośledzona.

Stężenie kreatyniny w surowicy

Poziom kreatyniny krążącej w krwiobiegu służy jako wskaźnik czynności nerek. Kreatynina to produkt uboczny przemiany materii w włóknach mięśniowych, który w normalnych warunkach jest filtrowany i usuwany z organizmu przez nerki. Kiedy pogarsza się stan nerek, stężenie kreatyniny w surowicy wzrasta. 

Poziom kreatyniny w surowicy służy również do obliczania wskaźnika eGFR.

No filter results

U większości diabetyków należy przypisać PChN cukrzycy (CChN), jeżeli:

 

 

• występuje makroalbuminuria,

 

• występuje mikroalbuminuria oraz został spełniony co najmniej jeden z poniższych warunków:

 

> obecność retinopatii cukrzycowej, tj. uszkodzenia naczyń krwionośnych siatkówki oka, które może prowadzić do zaburzeń widzenia oraz utraty wzroku u pacjentów z cukrzycą,

 

> pacjent choruje na cukrzycę typu 1 od co najmniej 10 lat.

 

 

Biopsja nerek: 

 

Biopsja nerek polega na pobraniu próbki tkanki z jednej lub obu nerek za pomocą specjalnej igły, a następnie na jej analizie pod mikroskopem. To najbardziej precyzyjne badanie pozwalające na rozpoznanie i potwierdzenie CChN, choć rzadko jest konieczna.

 

Wyniki biopsji nerek pozwalają na ustalenie stopnia lub ciężkości uszkodzenia nerek, które bezpośrednio odzwierciedla nasilenie CChN.

 

W większości przypadków skrupulatnie prowadzone badania przesiewowe pacjentów z cukrzycą pozwalają jednak wykryć CChN bez konieczności wykonywania biopsji nerek.

 

 

Cukrzyca, CChN i choroby układu krążenia

 

Ponieważ cukrzyca stanowi jeden z najistotniejszych czynników ryzyka chorób układu krążenia, diabetycy z CChN są narażeni na bardzo wysokie ryzyko chorób serca, takich jak zawał mięśnia sercowego lub niewydolność serca.

 

 

Piśmiennictwo

1. Radica Z. Alicic, Michele T. Rooney, Katherine R. Tuttle. CJASN Dec 2017, 12 (12) 2032-2045; DOI: 10.2215/CJN.11491116.

2. KDOQI. KDOQI Clinical Practice Guidelines and Clinical Practice Recommendations for Diabetes and Chronic Kidney Disease. Am J Kidney Dis 2007; 49:S12.

3. Diabetic Nephropathy: Diagnosis, Prevention, and Treatment. Jorge L. Gross, Mirela J. de Azevedo, Sandra P. Silveiro, Luís Henrique Canani, Maria Luiza Caramori, Themis Zelmanovitz. Diabetes Care Jan 2005, 28 (1) 164-176; DOI: 10.2337/diacare.28.1.164.

 

You might also like

Aktywnośc fizyczna a nerki

Kuchnia dla moich nerek

Ludzie tacy jak ja

Leczenie CChN